GerekliTarama Gereksiz taramalardan kaçınan site. Ana Sayfa; Gazete Arşivi; Kitap Arşivi; Nasıl Yazılır; Ulus - Ocak 1936 Ahmed b. Hanbel'in çoğu müstakil veya mezhepte müctehid olan talebe ve müntesipleri, onun görüşleri etrafında Hanbelî fıkıh ekolünün oluşmasını sağlamışlar, önceleri Bağdat'ta doğan bu mezhep daha sonra diğer İslâm bölgelerine de yayılmaya başlamıştır. Hanbelî mezhebinin usul ve özellikleri, temelde Ahmed b. ISLAM ILMIHALI DIYANET VAKFI -Eserin telifinde fıkıh kültüründeki ağırlıklıgörüşlerin yanı sıra, büyük bir ilmî mesai ile hazırlanan Diyanet Kimliklendirmedekullanılan cinsiyet kromozomu üzerinde bulunan bir gen. Biyolojik İncelemeler. amido siyahı. Kanlı parmak ve avuç izlerinin yapısındaki bileşenlerle tepkimeye girerek renklendiren ve görünür hâle getiren kimyasal yöntem.Parmak ve Avuç İzi İncelemeleri. amonyum nitrat. Kümeshayvanlarının yağlarının sofra yağına çevrilmesi Balığın sadece işlenmesi ve saklanmasıyla ilgili faaliyet gösteren tekne ve gemilerin faaliyetleri Bitkisel sıvı yağ (yenilebilen) imalatı (soya, susam, haşhaş, pamuk, fındık, kolza, hardal vb. yağlar) (zeytin yağı, ayçiçeği yağı ve mısır yağı hariç) Fast Money. Sorunu TaratKitaptan resmini çek hemen cevaplansın. Fen Bilimleri6 ay önce0 Cevap462 KezAçıklamaları verilmiş bulmacayı çözelim 1. Ortamların doğru aydınlatma araçlarıyla doğru şekilde ve yeterli Önceleri hayvan yağlarının arasına pamuk sokularak yapılan aydınlatma Işığın yanlış yerde, yanlış miktarda, yanlış zamanda ve yanlış yönde Ampulü bulan bilim Tungstenden flamanın yapılmasıyla icat edilen İçi oyulmuş taşlara yağ doldurularak oluşturulmuş aydınlatma 1962'de Nick Holonyak tarafından icat edilen lamba. Soru Ara? den fazla soru içinde arama YazBilgilendirme 2022 yılı YKS, AÖF, AUZEF, ATA-AÖF, AÖL, LGS, AÖO, AÖIHL-MAÖL, YDS, TUS, MSÜ, ALES, KPSS, İSG, YKS, DGS, EUS, TYT, AYT, ADES, ADB, Amatör Denizcilik Eğitimi Sınav takvimleri belli olmuştur. Başarılı İşleminiz başarıyla kaydedilmiştir. Başarılı.. Kopyalandı.. su A. Ayran ısı kaybeder. 17. Hangisinde hâl değişimi olmamıştır? B. Buzun ısısı artar. A. Suyun buhara dönüşmesi C. Ayrandan buza bir ısı akışı olur. B. Buzun sıvıya dönüşmesi D. Isıları değişmez. C. Naftalinin uçması D. Yoğurttan ayran yapılması 12. Hangisi geri dönüşümün faydaların- dan değildir? 18. Hangisi buharlaşmaya örnek değildir? A. Ağaçların kesilmesini engeller. A. Elbisenin kuruması B. Toprak ve su kirlenmez. B. Kolonyanın uçması C. Ülke ekonomisine katkı sağlar. C. Göldeki suyun azalması D. Tüm eşyalarımız yenilenir. D. Kaptaki yemeğin soğuması 13. I. Makarnayı suyundan ayırma. 19. Çöplerimi ayrıştırarak uygun II. Demir tozunu kumdan ayırma. çöp kovalarına atarım. III. Kum ve taş karışımını ayırma. Katıların hacmi ölçülürken hangi sıra- Model Eğitim Görseldeki kadın için han- lama izlenmelidir? gisi söylenemez? Eleme Mıknatısla Ayırma A. Ülke ekonomisine katkı Süzme II III sağlar. A. I I III II I B. Doğanın kirlenmesini engeller. B. II III II C. Duyarlı bir bireydir. C. III D. Bencil bir bireydir. D. I 14. Maddenin ölçülebilir özellikleri neler- 20. Terleyen bebeğin sırtına havlu dir? koyan anne, havlunun hangi özelliğini kullanır? A. hacim - boy B. kütle - en C. uzunluk - hacim D. kütle - hacim A. Suyu itme B. Suda batma C. Suyu çekme D. Suda yüzme 15. I. Koku III. Kütle Öğrenci Numarası ABCD ABCD II. Renk IV. Hacim 144 0 1 11 Öncüllerden hangileri ölçülebilir? 1 2 12 Model Optik Okuma Uygulaması 2 3 13 A. I ve II B. II ve III 3 4 14 C. III ve IV D. I ve IV 4 5 15 5 6 16 6 7 17 7 8 18 8 9 19 9 10 20 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 72 Karanlıktan Aydınlığa Fiziksel Olaylar Geçmişte aydınlanma amaçlı yıldızlar ve ay ışığı kullanılmak- taydı. Ateşin bulunmasıyla aydınlatma yöntemleri gelişmeye baş- ladı. Meşale taşınabilir aydınlatma aracı olarak kullanıldı. Hayvan yağlarının ateşle yandığının fark edilmesiyle kandil, mum, yağ lam- baları daha sonra ise gaz lambaları kullanılmaya başlandı. 1879 yılında Thomas Alva Edison ampulü kullanarak elektrikle aydınlat- mayı gerçekleştirdi. Ampulün kullanılmasından sonra flaman lam- balar, floresan lambalar, halojen ve led lambalar geliştirilerek kulla- nıldı ve kullanılmaktadır. 1 Aydınlatma araçlarının tanımlarındaki numaralarla görselleri eşleştirelim. İçi oyulmuş taşlara yağ İlk kullanılan aydınlatma Thomas Alva Edison’un doldurularak oluşturulmuş aracıdır. 2 aydınlatma aracıdır. icat ettiği aydınlatma ara- 1 cıdır. 3 Günümüzde bir çok alan- Önceleri hayvan yağlarının Odun ve reçine kullanıla- da kullanılan aydınlatma arasına pamuk sokularak rak yapılan, ilk taşınabilir aracıdır. yapılan, günümüzde renkli aydınlatma aracıdır. ve kokulu özellikleriyle süs 4 amaçlı kullanılan araç. 6 5 Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 73 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Karanlıktan Aydınlığa 2 Görsellerin isimlerini uygun zaman tablosuna yazalım. Geçmişte kullanılmış olan ................................................... Geçmişte ve günümüzde kullanılan ................................................... Günümüzde Kullanılan ................................................... 3 Aydınlatma araçlarının insanlara sağladığı faydaları yazalım. • ............................................................................................................................. • ............................................................................................................................. • ............................................................................................................................. • ............................................................................................................................. 4 Aydınlatma araçlarının sürekli yeni teknolojiler kullanılarak yenilenmesinin ne- denleri neler olabilir? • ............................................................................................................................. • ............................................................................................................................. • ............................................................................................................................. • ............................................................................................................................. Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 74 Aydınlatma ve Gelecek Fiziksel Olaylar Aydınlatma teknolojileri sürekli gelişmektedir. Ateşten başlayıp günümüze gelinceye kadar, aydınlatma araçları birçok değişime uğ- ramıştır. Bu değişimlerde esas olan; enerji tasarrufu, kolay ulaşım, çok fazla verim, boyut ve estetik, geliştirilebilir olması vb. etkenler- dir. Gelecekte teknolojik alanlarda çok fazla yenilik bizi beklemek- tedir. İnsanlar için aydınlatma teknolojilerinin kullanım alanları çok geniştir. Gelecekte bu alanlar artarak devam edecektir. 1 Görsellerden aydınlatma amaçlı kullanabildiklerimize ✓’’ atalım. 2 Görsellerin ikisi de gaz lambası şeklindedir. I. görsel eski tip gaz lambası, II. görsel ise gaz lambası görünümünde pille çalışan ve alev efekti veren gaz lam- basıdır. Görsellerdeki değişimin ne- denleri neler olabilir? ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 75 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Aydınlatma ve Gelecek 3 Yarasalar, aslanlar, sürüngenlerin bazıları ve kedilerin, gece avlarını yakaladık- larını biliyoruz. Bu hayvanlar çeşitli aydınlatma araçları kullanmadıklarına göre, geceleri yönlerini ve avlarını nasıl görüyorlar? Çünkü; .............................................. Çünkü; .............................................. .......................................................... .......................................................... .......................................................... .......................................................... ........................................................... ........................................................... Yukarıdaki hayvanların gece görüş özelliğinden etkilenerek yeni teknolojik araçlar üretiliyor ve kullanılıyor. Verilen bilgileri düşünerek aşağıdaki boşlukları dolduralım. Bunlar neler olabilir? Bunlar hangi alanlarda kullanılıyor olabilir? • Gece görüş kamerası • ....................................................... • Belgesel çekiminde • ....................................................... • ....................................................... • ....................................................... Bunların bize sağladığı yararlar nelerdir? • ....................................................... • ....................................................... • ....................................................... 4 Gelecekte kullanılacak olan aydınlatma araçlarıyla ilgili bir tasarım düşünelim. Tasarımımızı anlatalım ve çizelim. .................................................... .................................................... .................................................... .................................................... .................................................... .................................................... .................................................... .................................................... Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 76 Uygun Aydınlatma Fiziksel Olaylar Uygun aydınlatma neden önemlidir, hiç düşündünüz mü? İn- sanların ve hayvanların birçoğunun görme olaylarının oluşması için ışığa ihtiyacı vardır. Görme olayının organı gözdür. Işık ve göz arasında önemli bir ilişki vardır. Çok parlak ışıkta veya çok yetersiz ışıkta çevremizdekileri görmemiz mümkün olmayabilir. Bu yüzden ışığın gelme açısı gözümüz ve göz sağlığımız için çok önemlidir. Işık sadece aydınlatılacak yeri aydınlatmalı, göz sağlığımız için okurken veya yazarken sağ elimizi kullanıyorsak soldan gelmelidir. Ancak sol elle yazıyorsak sağdan gelmelidir. 1 Aşağıda anlatılan durumun nedenini yazalım. Durum Nedeni Yankı, şiir ödevini yapmak için çalışmaya ............................................................. başladığında, yazarken elinin ve başının ............................................................. gölgesinin defterine düştüğünü fark et- ............................................................. miştir. Yazmayı bırakıp geri çekildiğinde ............................................................. gölgesinin düşmediğini görmüştür. ............................................................. 2 Uygun aydınlatma görsellerinden iki tanesini çizelim. Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 77 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Uygun Aydınlatma 3 İfadelerin başına doğru ise D’’, yanlış ise Y’’ yazalım. Aşırı aydınlatılmış ortam gözlerimizin kamaşmasına neden olur. Ders çalışırken ışık kesinlikle sağ taraftan gelmelidir. Ampullerin üzerlerindeki güç birimlerini incelemek gerekir. Trafikteki araçların farlarını ayarlaması gerekir. Güneş’e doğrudan bakmak gözümüze zarar verir. Işığın hangi yönden geldiğinin önemi yoktur. 4 Görsellerin altlarına uygun veya uygun değil ifadelerini yazalım. .......................... .......................... .......................... .......................... .......................... Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 78 Aydınlatma ve Tasarruf Fiziksel Olaylar Aydınlatma araçları günümüzde birçok evde, iş yerinde, me- kanlarda, sokaklarda ve yollarda, şehirlerimizin ya da köylerimizin birçok bölümünde kullanılmaktadır. Aydınlatma araçları kullanılır- ken aşırılıktan kaçınılmalıdır. Evimizde, okulumuzda aydınlatma araçlarını gerekmedikçe kullanmamalı, boşuna harcandığını fark edince kapatmalıyız. Unu- tulmamalı ki üretilen enerjler sonsuz değildir. 1 Aydınlatma araçlarının tasarruflu kullanımı için bir afiş hazırlayalım ve bir slo- gan belirleyelim. Afiş Slogan 2 Tasarruf yapılan görsellere ✓’’ atalım. Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 79 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Aydınlatma ve Tasarruf 3 İfadeleri boşluklara uygun şekilde yazalım. enerji Güneş sensörlü büyüklüğüne dış cepheleri boş yere renkler gerektiğince bilinçlendirilmelidir Kapalı mekanların içi açık ................................ ile boyanmalıdır. Ortamın ................................ göre aydınlatma yapılmalıdır. Daha az ................................ tüketen aydınlatma araçları kullanılmalıdır. Apartman girişlerinde ve koridorlarında ................................ aydınlatma araçları kulla- nılmalıdır. İnsanlar tasarruflu aydınlatma konusunda ................................ . Aydınlatma araçları ................................ açık bırakılmamalıdır. Kapalı mekanların ................................ ışığından yararlanması sağlanmalıdır. Aydınlatma araçları ................................ kullanılmalıdır. Binaların ................................ aydınlatılmamalıdır. 4 Başlıkların altlarına tasarruflu aydınlatma ile ilgili örnekler yazalım. Evlerde Tasarruflu Aydınlatma Şehir Merkezlerinde Tasarruflu Aydınlatma • ...................................................... • ...................................................... ...................................................... ...................................................... • ...................................................... • ...................................................... ...................................................... ...................................................... • ...................................................... • ...................................................... ...................................................... ...................................................... Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 80 Işık Kirliliği Fiziksel Olaylar Kirlilik denildiğinde aklımıza birçok alan gelmelidir çevre, top- rak, hava, su Bunların dışında ışık kirliliği de günümüz sorun- larından biridir. Yanlış yerde, yanlış miktarda, yanlış yönde ve yanlış zamanda ışığın kullanılmasına ışık kirliliği denir. Özellikle şehirlerde ışık kirliliğini çok fazla görmekteyiz. Rek- lam panolarının aşırı parlak aydınlatılması, geceleyin araçların far- larının parlaklığı, binaların dış cephelerinde aşırı aydınlatma aracı kullanılması, tarihi ve doğal dokuların fazla ışıklandırılması ışık kir- liliğine neden olmaktadır. 1 Olay ve durum numaralarını oluşabilecek sonuç numaralarının karşısına yazalım. Olay-Durum Sonuç Araçlara standart Reklam panolarının • ................................................. olmayan ışıklandır- sürekli aydınlatılıyor • ................................................. maların takılması. olması. • ................................................. • ................................................. 1 2 Ucuz ve dayanıksız Sık sık aydınlatma aydınlatma araçları- sorunlarının yaşan- nın kullanılması. ması. 3 4 Trafik kazalarının Tarihi dokunun zarar oluşması. görmesi. 5 6 Tarihi alanların çok Enerji israfının orta- fazla aydınlatılması. ya çıkması. 7 8 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 81 Adı-Soyadı ............................................................ No .............. Işık Kirliliği 2 Şehirlerdeki ışık kirliliğini önleyebilecek çözümler neler olabilir? ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... ...................................... Çözüm 1 Çözüm 2 Çözüm 3 3 Bulmacadaki kelimeleri bulup, mesajı oluşturalım. K İ RL İ L İ Ğ İ E E İ REEBCTKN NSUTNZÇD İ E F RMV ERU F R I RTDYRPMKĞ İ IMİ RJST İ İ Ş ŞUEÇ İ AEZŞK I ZÖFU İ F İ I F K İ SRAF I D I R 4 Kentlerde gözlemlediğimiz ışık kirliliği oluşturan durumları çizelim. Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 82 Işık Kirliliğinin Doğal Hayata Etkileri Fiziksel Olaylar Işık kirliliği insanlara ve enerji kaynaklarına zarar verdiği gibi birçok canlıya ve doğal hayata da zarar verir. Bunların başında özellikle içgüdüleriyle hareket eden hayvan- lar gelir. Deniz kaplumbağaları, göçmen kuşlar, çeşitli kelebekler ve kanatlı küçük böcek türleri ışık kirliliğinden etkilenirler. Ayrıca gök cisimleri ışık kirliliğinden dolayı gözlemlenemez. Gözlem merkezle- ri şehir merkezlerinden uzak yerlere kurulur. 1 Büyükşehirlerde gökyüzüne baktığımıza yıldızları görmekte zorlanırız ama köy- lerde veya doğayla iç içe olduğumuz yerlerde yıldızları kolaylıkla görebiliriz. Bu iki durumu anlatan görseller çizelim. 2 Rota ve içgüdü kelimelerinin anlamlarını düşünerek ışık kirliliğinin hangi canlıla- ra nasıl zarar verdiğini yazalım. Canlılar Nasıl? • ....................................... • ............................................................ • ....................................... ............................................................ • ............................................................ ............................................................ Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 83 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Işık Kirliliğinin Doğal Hayata Etkileri 3 İfade numaraları ile harfleri bütünlük oluşturacak şekilde eşleştirelim. Sokak aydınlatma sistemlerinin gün doğaya ve yaşadığımız çevreye karşı sorumluluğumuzdur. ışığına bağlı çalışması, 1 a Gök cisimlerini incelemek için kuru- ışık kirliliğini önler. b lan gözlem evleri, 2 Yanlış aydınlatmaların ilgili kişilere şehir merkezlerinden uzak yerlere c kurulmalıdır. bildirilmesi ve önlem alınması. 3 ilgili kişilerin sorunları gidermesine Deniz kaplumbağalarının ve göç- d yardımcı olur. men kuşların doğru şekilde yollarını bulmalarına yardımcı olmak, 4 Işık kirliliği kullandığımız enerjinin, tükenmesine ve sorunlar yaşama- 5 e mıza neden olur. 12345 4 Işık kirliliğinin çeşitli kelebek türlerine ve kanatlı küçük böcek türlerine ne gibi zararı olabilir? Açıklayalım. ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... ................................................................................................................................... 5 Işık kirliliğinde zarar görebilecek canlı türlerini eksik harfleri yazarak tamamla- yalım. K LBK T VŞ K Ğ K ŞL R GK B TK R Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 84 Işık Kirliliğine Çözümler Fiziksel Olaylar Işık kirliliğini önlemek için neler yapabiliriz, hiç düşündümüz mü? Öncelikle ışık kirliliğini önemseyip, onu bir sorun olarak gör- mekle başlamalıyız. Kendi yakın çevremizde, okulumuzda, iş yeri- mizde vb. yerlerde ışık kirliliği oluşturacak eylemler yapmamalıyız. Mesela gereksiz lambaları söndürmeli, sensörlü aydınlatmaları ge- reksiz yere çalıştırmamalı, gün ışığı alan alanları boş yere aydınlat- mamalıyız. Sokaklardaki, caddelerdeki veya şehrin genelindeki ışık kirliliği oluşturan yapı ve tabelalar için ise ilgili ve yetkili kişilere bilgi vermeli, önlem alınmasını sağlamalıyız. 1 Işık kirliliği ve enerji israfı olan yerlerin başında uzun okul koridorları ve hastane koridorları gelmektedir. Bu tür yerlerdeki ışık kirliliğini ve enerji israfını önlemek için ne gibi çözümler uygulanmalıdır? • ................................................... • ................................................... • ................................................... • ................................................... • ................................................... • ................................................... 2 Bazı meslek grupları gece çalışmak zorunda kalmaktadır. Bu şekilde çalışan in- sanların yoğun ışıktan ve ışık kirliliğinden daha az zarar görmeleri için neler yapılabilir? Şoförler Doktorlar Vardiyalı Gece-Gün- düz Çalışan İşçiler Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 85 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Işık Kirliliğine Çözümler 3 Işık kirliliğini önleyecek önlemlere ✓’’ atalım. Aydınlatma kurallarına uymak. Aydınlatmaları gökyüzüne doğru yapmak. Her zaman aydınlık bir ortamda ça- Tabelaları ve sokak lambalarını gün lışmak için bütün lambaları açmak. ışığına bağlı olarak çalışacak şekilde düzenlemek. Aydınlatmaları aydınlatılacak alana Işık kaynaklarını gereksiz yere açık göre ayarlamak. bırakmamak. Cadde ve sokakları ışıl ışıl olacak şe- Bina kapılarındaki aydınlatmalarda kilde aydınlatmak. kendiliğinden yanıp sönen lambalar kullanmak. 4 Işık kirliliği ile ilgili iki tane resim çizip, kirliliğe yönelik çözümlerimizi yazalım. Çözüm ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ Çözüm Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ ........................................................................ 86 Ses Teknolojileri Fiziksel Olaylar Ses, titreşimler sonucu oluşan dairesel dalgalar hâlinde yayılan bir enerjidir. Ses geçmişte de günümüzde de inceleme alanlarından biri olmayı başarmıştır. Geçmişte sesi uzaklara taşıması ve haber- leşmek için telefon; sesi kaydeden fonograf; ses ve müzik dinle- mek için gramofon icat edilmiştir. Sonraları ise bu icatlar biraz daha geliştirilerek ve küçültülerek pikap, teyp, cd çalarlar kullanılmıştır. Günümüzde kullanılan ses teknolojileri, geçmişte kullanılan tüm ses araç gereçlerini birleştirerek, flash belleklere, cep telefonlarına, bilgisayarlara vb. cihazlara aktarmıştır. Yine günümüzde megafon, mikrofon, hoparlör gibi sesi arttıran cihazlar kullanılmaktadır. Sağlık alanında bize çok yardımcı olan işitme cihazı, stetoskop, ultrason vb. araçlar hayatımızın vazgeçilmezlerinden olmuştur. 1 İfadelerden doğru olanlara D’’, yanlış olanlara Y’’ yazalım. Ses titreşimler sonucu oluşan bir enerjidir. Fonograf sesin kayıt edilmesini sağlayan bir araçtır. Gramofon sağlık alanında kullanılan bir ses aracıdır. Flash bellekler içine aktarılmış müzikleri bilgisayara ve televizyona takarak dinleye- biliriz. CD ve DVD’ler günümüze daha az kullanılmaktadır. 2 Görselleri kullandıkları ses kayıt araçlarıyla eşleştirelim. Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 87 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Ses Teknolojileri 3 İfadeleri tamamlayacak uygun kelimeyi yazalım. magafon hoparlör ses kayıt işitme cihazı mikrofon • Konser alanı ve stadyumlar gibi kalabalık ortamlarda sesin daha geniş alanlara yayılması için ............................ kullanılır. • Duyma problemi yaşayan insanlar .......................................... kullanırlarsa hayatları ko- laylaşır. • ...................................... küçük topluluklara sesimizi duyurmak için kullanılabilir. • Gazeteciler, biyograf yazarları ve sözlü tarih araştırmacıları .................................. cihazını sıklıkla kullanırlar. • Televizyon, radyo programlarında röportaj yaparken ..................................... kullanılır. 4 İnsanlar yaşlandığı zaman, birçok yetisi yavaş yavaş azalmaya başlar. Bunların başında sıklıkla görme ve duyma problemlerini gösterebiliriz. İşitme problemi doğuştan veya bir kaza sonucunda oluşmuş olabilir. İşitme problemi yaşayan insanlar için işitme cihazı geliştirilmiştir. İşitme cihazı kullanan çevremizdeki insanlarla konuşarak olumlu yönlerini ve geliştirilmesi gereken yönlerini yazalım. Olumlu Yönleri Geliştirilmesi Gereken Yönleri • ............................................ • ............................................ • ............................................ • ............................................ • ............................................ • ............................................ • ............................................ • ............................................ Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 88 Şiddetli Ses Fiziksel Olaylar Huzurlu bir müzik dinlerken bir anda dışardan gelen araba alarm sesine kulak kabartırız. Çünkü alarm sesleri aynı zamanda uyarı sesleridir. Otomobillerde emniyet kemeri takmadığımızda, ocak ve buzdolabı gibi ev aletlerini açık unuttuğumuzda; okul zili çaldığında olduğu gibi uyarılırız. Ambulans, polis, itfaiye gibi araç- ların siren sesi bizleri uyararak onlara yol vermemiz gerektiğini dü- şündürür. Alarm iş yerlerinde, evlerde ve araçlarda kullanılır, şiddet- li ses üretir. Yüksek ses çıkaran mikrofon, ses yükseltici ve hoparlör birçok alanda kullanılır. Konserlerde, stadlarda, düğünlerde vb. Bu ses yükselten araçlara ve siren ya da alarm sesine çok fazla maruz kaldığımızda; uykusuzluk, korku, sinirlilik, konsantrasyon bozuklu- ğu, kulak çınlaması yaşayabiliriz. 1 Şiddetli sese sahip teknolojik araçların etkilerini anlatan ifadelerin altına bizim için olumlu’’ veya olumsuz’’ olduklarını yazalım. .......................... Megafonla satış yapan satıcının sesi. .......................... Elektronik cihazların çalışma sesi. .......................... Emniyet kemeri takılmadığında uyarı sesi. .......................... İnşaat veya kazı yapılırken kullanılan araçların sesi. .......................... Trafikte seyir hâlindeyken gelen ambulans sireni. .......................... Okula yakın olan evimizden duyduğumuz zil sesi. .......................... Normal seviyede dinlediğimiz radyodaki şarkı sesi. .......................... Akrabamızın düğünündeki müzik sesi. Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 89 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Şiddetli Ses 2 İfadeleri tamamlayacak uygun kelimeyi yazalım. konser alarm şiddetli çıkardıkları ses siren sağlığımızı • ............................ sesi önemli bir uyarıcı olabilir. • Elektronik aletlerin ve araçların ......................................... onların açık olduğunu gösterir. • ...................................... alanlarındaki ses bir süre sonra bizi rahatsız eder. • Evimize, aracımıza ve iş yerimize güvenliğimiz için .................................. taktırırız. • ..................................... ses üreten araçlar gerekmedikçe kullanılmamalıdır. • Şiddetli sese maruz kalmak ............................ olumsuz etkiler. 3 Siren kullanan araçlara ✓’’ atalım. 4 Şiddetli sese sahip araçların olumlu ve olumsuz yönlerini yazalım. Alarm Sesi Olumlu ➙.......................................................................................... Olumsuz ➙.......................................................................................... Hoparlör Sesi Olumlu ➙.......................................................................................... Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Olumsuz ➙.......................................................................................... 90 Ses Kirliliği Fiziksel Olaylar Ses kirliliği; insan veya hayvan yaşamını olumsuz etkileyen, dengesini bozan; insan, hayvan veya makine kaynaklı seslere de- nir. İnsanların topluca bulundukları yerlerdeki sesler, hayvanların sürekli olarak aralıksız çıkardığı sesler ile makine, elektronik, mo- torlu araçların çıkardıkları sesler ses kirliliğinin başlıca nedenleridir. Ses kirliliğinin başlıca unsuru insandır. İnsanlar hem ses kirliliğine sebep olurlar hem de çok fazla etkilenirler. Taşıtlardaki korna ses- leri, iş makinelerinin sesleri, yüksek sesli müzik, gereksiz siren ses- leri insanları rahatsız eder ve gürültüye neden olur. 1 İfadeleri okuyup doğru çıkışa ulaşalım. Ulaştığımız çıkışı işaretleyelim. D Ses kirliliğinin başlıca sorumlusu insanlardır. Y D Ses kirliliği çevremizi Y D Gereksiz siren sesi Y olumlu yönde etkiler. bizi rahatsız eder. Korna sesleri ses İş makilerinin sesi Konserlerdeki Düğünlerdeki ses, kirliliği yapar. gürültüye örnektir. ses, ses kirliliğidir. ses kirliliğidir. DY DY DY DY 12 34 56 78 2 Ses kirliliği oluşturan görsellere ✓’’ atalım. Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 91 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Ses Kirliliği 3 İfadelerin numaralarıyla neden olan kavramın numarasını eşleştirelim. Trafikte ses kirliğine neden 1 Taşıtlar olan unsur. Konser alanlarında çevreyi 2 Hastane rahatsız eden cihazlar. Ses kirliliğinin en az olduğu 3 Havaalanları yerlerden biri. Yükses ses kirliliği oluşturan 4 Hoparlörler yerlerden biri. Sessiz olmamız gereken 5 Kütüphane yerlerden biri. 3 İfadeleri tamamlayacak uygun kelimeleri yazalım. korna sesi düğünlerde araçlardaki sokakta Konserlerde, maçlarda ve ................................ ses kirliliği oluşabilmektedir. ................................ ses kirliliğine örnektir. Seyir hâlinde olan ................................ yüksek ses diğer sürücüleri rahatsız eder. ................................ megafonla satış yapan satıcıların sesi bizi rahatsız edebilir. 4 Yaşadığınız çevrede hangi ses kirliliğini gözlemlediniz? Bu ses kirliliğinin nedenini yazalım. Çevremdeki Ses Kirliliği ......................................................................................... Nedeni ..................................................................................................................... Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 92 Ses Kirliliğinin İnsan ve Çevreye Fiziksel Olaylar Etkileri Ses kirliliği insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. İnsanlarda yorgunluk, korku, uykusuzluk, sinirlilik, stres, baş ağrısı vb. etkile- re sahiptir. Çevrenizdeki birçok alan ses kirliliği oluşturur. İnşaat alanları, konser alanları, kalabalık ortamlar vb. Elektrik kesintisinde kullanılan jeneratörler, otomobillere sonradan eklenen hoparlörler, çeşitli fabrikalar çevreyi çok fazla rahatsız eder. Tiyatrolar, hasta- neler, kütüphaneler, sergi salonları, müzeler ses kirliliğinin en az olduğu veya hiç olmadığı yerlerdir. 1 Ses kirliliğinin insan sağlığına olan etkilerine ✓’’ atalım. stres işitme kaybı korku güven baş ağrısı huzur kızgınlık konsantrasyon bozukluğu yorgunluk hata yapma uykusuzluk iş kazaları 2 İfadeleri Doğru’’ veya Yanlış’’ olmalarına göre boyayalım. Ses kirliliği şehir Doğru Yüksek sesler in- Doğru Jeneratör sesleri Doğru merkezlerinde Yanlış sanları korkusuz Yanlış ses kirliliği yap- Yanlış sıkça görülür. yapar. mayan bir araçtır. Müzeler, sergi sa- Doğru Havaalanları, otobüs Doğru lonları ve tiyatrolar Yanlış terminalleri çevre- sessiz ortamlardır. mizdeki şiddetli ses oluşturan alanlardır. Yanlış Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 93 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Ses Kirliliğinin İnsan ve Çevreye Etkileri 3 Görselleri karşılaştıralım. Ses kirliliği oluşturan ve sessiz olan alanların neden bu şekilde olduklarını belirtelim. ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... ......................................................................................... 4 Hangi meslek çalışanları gürültülü ortamda çalışmak zorunda kalırlar? Çalıştık- ları yerlerle birlikte yazalım. Meslekler Çalıştıkları yerler • ........................................... • ........................................... • ........................................... • ........................................... • ........................................... • ........................................... • ........................................... • ........................................... • ........................................... • ........................................... 5 Hangileri ses kirliliği oluşturmaz? ✓’’ atalım. Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 94 Ses Kirliliğine Çözümler Ses kirliliğini azaltacak önlemlerin başında; taşıt sayısını azalt- mak, havaalanı, otogar gibi yerlerin şehir merkezlerinden uzaklara yapılması gelir. Fiziksel Olaylar Cadde ve sokaklardaki ağaç sayısını arttırmak, doğal parklara şehir içinde geniş yer vermek, fabrikaları yerleşim yerlerinin uza- ğına kurmak da ses kirliliğini önler. Dışarıya çok fazla ses veren yapılara ses yalıtımı yapılması gerekir. Eğlence yerlerinde, düğün salonlarında vb. yerlerde ses şiddetine sınırlama getirilmelidir. Yol ve inşaat çalışmalarının sık sık yapılmaması için sağlam yapı ve yolların yapılması, büyükşehirlerdeki inşaat, yapı ve onarımların azaltılması ses kirliliğini önemli ölçüde azaltacaktır. Pencerelerin çift camlı olması ve binalara ses yalıtımı yapılması da sağlığımız açısından önemlidir. 1 İfadelerden doğru olanların başına D’’, yanlış olanların başına Y’’ yazalım. Eğlence yerlerindeki ses şiddetine sınırlama getirilmelidir. Ses yalıtımı yapmak çevredeki ses kirliliğini azaltır. Kentlerdeki inşaatların azaltılması, aynı zamanda ses kirliliğini de azaltır. Ağaçlar, yeşil alanlar ses kirliliğinin nedenleridir. Dış ortamlardaki seslerin içeriye girmesini engellemek, ders çalışmamızı kolaylaştırır. 2 Görsellerdeki ses kirliliğini önlemek için neler yapılabilir? ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... ................................... Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 95 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Ses Kirliliğine Çözümler 3 Ses kirliliği oluşturan ifadelerle çözümlerin numaralarını eşleştirelim. Otoyola yakın oturan insanların ses kirliliğini 1 fabrikaların oturma bölgelerin- önlemesi için; den uzakta kurulması gerekir. Yol çalışmalarının sık sık yapılmaması ve iş 2 camlarını çift camlı yapması makinelerinin daha az çalışması; gerekir. Fabrikalardan çıkan seslerin çevreyi rahatsız 3 çevreyi rahatsız etmeyi azaltır. etmemesi için; Eğlence merkezlerinin belirli saatlerde açık 4 kentlerdeki ses kirliliğini azal- olması ve ses şiddetine sınırlama getirilmesi; tabilir. 4 Görselleri karşılaştıralım, hangi görselin ses kirliliğini önlemede daha etkili ol- duğunu nedenleriyle yazalım. .... Görsel Çünkü; ........................................... ....................................................... ....................................................... 1. 2. ....................................................... 1. 2. .... Görsel 96 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf Çünkü; ........................................... ....................................................... ....................................................... ....................................................... TEST - 9 1. I. Kandil ➙ İçi oyulmuş taşlara yağ 6. Standart olmayan Uygun doldurulan aydınlatma aracıdır. oto aydınlatmaları aydınlatma II. Ampul ➙ Thomas Alva Edison’un Apartman girişle- Trafik icat ettiği aydınlatma aracıdır. rinde sensörlü lam- kazası baların kullanımı III. Mum ➙ Odun ve reçine kullanılarak Aydınlatma yapılan aydınlatma aracıdır. Sadece aydınlatı- teknolojisi lacak yerin aydın- Yukarıdaki aydınlatma araçları ile il- latılması Enerji gili bilgilerden hangisi veya hangileri tasarrufu doğrudur? Dijital gözlük ve saatlerin aydınlat- A. Yalnız I B. I ve II mada kullanımı C. II ve III D. I ve III 2. Bir aydınlatma aracında olan en Yukarıdaki ifadeler ve sonuçları eş- önemli iki özellik nedir? leştirmesi hangi seçenekte doğru ve- rilmiştir? A. Güçlü aydınlatma ➙ Ucuz olma B. Normal aydınlatma ➙ Kullanılabilir A. B. olma C. D. C. Çok enerji tüketme ➙ Pratik olma D. Az enerji harcama ➙ Uzun ömürlü olma 3. Yandaki görselde uygun ay- Model Eğitim 7. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi ışık dınlatma yapılırken hangisi kirliliği sonuçlarından değildir? düşünülmemiştir? A. Göçmen kuşlar göç yollarını kaybe- A. Göz sağlığımızı olumsuz debilir. etkilememesi B. İnsana ve birçok canlıya zarar verir. B. Işığın gelme açısı C. Kaplumbağaların deniz ve okyanus- C. Göz zevkimize uygunluğu D. Aydınlatacak yerin aydınlatılması lara ulaşamamasına sebep olur. D. Gök cisimlerini daha net ve parlak 4. Aşağıdaki öğrencilerden hangisi ay- dınlatmada tasarruf yapmamıştır? görmemizi sağlar. A. Erdal Kullanmadığımız odaların 8. Aşağıdaki ses teknolojilerinden han- lambalarını da açık bırakırım. gisi farklı bir gruba girer? B. Aydın Gereksiz yere yanan lamba- A. B. ları söndürürüm. C. D. C. Mesut Odamı Güneş aydınlatıyorsa lambaları açmam. 9. Hasan Ali Toptaş ile Uykuların Doğu- su’’ kitabı üzerine röportaj yapan Ar- D. Nazım Aydınlatma için kullandığım dıl’ın hangisini kullanması daha son- ampuller enerji tasarrufu yapan tür- ra yazıya geçirmesine yardımcı olur? dendir. 5 . Aşağıdaki mesleklerden hangisi ışık kirliliğinden daha az etkilenir? A. Öğretmenler B. Şoförler A. Mikrofon B. Gramafon C. Vardiyalı işçiler D. Doktorlar C. Ses kayıt cihazı D. Megafon Adı-Soyadı ............................................................ No .............. 97 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 10. • Stadyumlar • Evler 15. Hangi görsel geçmişte aydınlanma amaçlı kullanılmış; günümüzde hoş • Konser alanları • Düğün salonları koku ve süs amaçlı kullanılır? • Tiyatrolar • Eğlence merkezleri Yukarıdakilerden kaç tanesi şiddetli A. B. C. D. sese sahip alanlardandır? A. 5 B. 4 C. 3 D. 2 11. Şiddetli seslerin insan sağlığına ver- 16. Hangi seçenek ses kirliliğinin olmadı- diği zararlar hangi seçenekte doğru ğı bir alanı ifade eder? gruplanmıştır? A. Kütüphane ortamı A. uykusuzluk - korku - mutluluk B. Sinema ortamı B. yalnızlık - öfke - mutsuzluk C. Konser alanı C. korku - üzüntü - sevinç D. Eğlence merkezi D. kulak çınlaması - sinirlilik- konsantras- 17. K A Yandaki bulmacada yon bozukluğu N D İ gizlenmiş kavramlar 12. Hangi görseldeki araç siren kullan- LM maz? hangisiyle ilgilidir? L Ş A. B. UA M A. Ses teknolojileri POLİS E E M B. Işık kirliliği C. Ses kirliliği C. D. D. Aydınlatma araçları AMBULANS Model Eğitim 18. İnsan ve hayvan yaşamını olum- 13. Şiddetli sesler sağlığımız açısından suz etkileyen, dengesini bozan; insan olumsuz sonuçlar doğurur. hayvan ve makine kaynaklı seslere ............................ denir.’’ Ses kirliliği insanlarda strese neden Boşluğa hangisi gelmelidir? olabilir. A. Işık kirliliği B. Ses şiddeti Doktorluk ses kirliliğine maruz kalınan C. Ses kirliliği D. Araç kirliliği bir meslektir. Yukarıdaki ifadelerin doğru D’’, yan- 19. Hangisi ışık kirliliğine neden olur? lış Y’’ sıralaması hangisidir? A. Sensörlü kendiliğinden yanıp-sönen A. D B. Y C. Y D. D lambalar. D D D D B. Binaların dış cephelerindeki aydınlat- Y Y D D malar. 14. • Işık, kirliliği olabilen bir enerjidir. C. Yeterince gün ışığı alan kapalı alanlar. • Kaynaklar sınırsızdır. D. Gün aydınlanınca sönen sokak lam- • Her aydınlatma uygun aydınlatmadır. • Ses titreşimlerin sonucudur. baları. • Günümüzde Güneş ve rüzgâr enerji- Öğrenci Numarası ABCD ABCD si kullanılmaktadır. • Tasarruf yapmak kaynakları uzun 145 0 1 11 süre kullanmayı sağlar. 1 2 12 Model Optik Okuma Yukarıdaki ifadelerden kaç tanesi Uygulaması 2 3 13 doğrudur? 3 4 14 4 5 15 5 6 16 6 7 17 7 8 18 8 9 19 A. 5 B. 4 C. 3 D. 2 9 10 20 Bana da Fen Bilimleri - 4. Sınıf 98 Soru Cevap1 yıl önce1 Cevap100 Kezönceleri hayvan yağlarının arasına pamuk sokularak yapılan aydınlatma aracı sorusunun cevabı nedir? Bu soruya 1 cevap yazıldı. Cevap İçin Alta Doğru İlerleyin. İşte Cevaplar Başak Sönmez2021-04-05 204508Cevap 3000 yıl önce hayvansal yağların arasına pamuk sokularak yapılmış ve kullanılmış olan şey MUM'dur. Bu cevaba 0 yorum yazıldı. Soru Ara? den fazla soru içinde arama YazBilgilendirme 2022 yılı YKS, AÖF, AUZEF, ATA-AÖF, AÖL, LGS, AÖO, AÖIHL-MAÖL, YDS, TUS, MSÜ, ALES, KPSS, İSG, YKS, DGS, EUS, TYT, AYT, ADES, ADB, Amatör Denizcilik Eğitimi Sınav takvimleri belli Cevap Ortamların doğru aydınlatma araçlarıyla doğru şekilde ve yeterli aydınlatmasına uygun aydınlatma aydınlatma şöyle olmalıdır- Işık yeterli olmalıdır, fazla ya da az olması gözleri Işık rengi beyaz Ampul seçerken üzerindeki bilgileri okumalıyız, çok parlağını Odanın duvar rengine, odanın büyüklüğüne göre aydınlatma Işık kaynağı direkt olarak gözümüze Işık kaynağı duvardan yansıdıktan sonra gözümüze Ders çalışırken sağlak isek soldan, eğer solak isek soldan ışık Aydınlatma yapılırken insan sağlığı düşünüldüğü gibi aynı zamanda çevredeki hayvanların ve canlıların da sağlığı düşünülmelidir. Işık kirliliği Uzun süre televizyon ve bilgisayar ekranına bakmak bizim gözlerimiz için zararlıdır.

önceleri hayvan yağlarının arasına pamuk sokularak yapılan aydınlatma aracı